Chyba tu więcej nie przyjadę

Targi we Wrocławiu upadły bardzo nisko. Stało się to z kilku powodów, których dawniej, przed covidem nie dostrzegałem. Pierwszy to odległość od centrum, korki, które ją powiększają i bożonarodzeniowy jarmark na rynku. Nie ma mowy, żeby ktoś się zjawił w hali mając do wyboru rynek. Komunikacja taksówkowa nie istnieje właściwie, trzeba czekać godzinę na auto. Ilość wystawców na targach jest wręcz żadna. To znaczy, że żadna jest także oferta. Na moim stoisku zatrzymywali się ludzie po to, by pochwalić okładki, kilka osób ze względu na te okładki kupiło książki. Pieniądze wydają tu najczęściej najbardziej obdarci emeryci w dziurawych butach, wysupłujący grosze z obszarpanych, pamiętających Fundusz Wczasów Pracowniczych portmonetek. Reszta ogląda. Na jakieś indagacje dotyczące treści książek ludzie ci odpowiadają – o wie pan, życia by nie starczyło, żeby wszystko przeczytać. Zapewne, ale w takim razie po co przyjeżdżać na targi książki?

Tak zwanych wydawnictw prawicowych nie ma wcale. Myślę, że w ogóle nie ma tu wydawnictw niedotowanych. Co nie znaczy, że uważam prawicowych wydawców za tych, którzy nie pobierają dotacji. W każdym razie pamiętam czasy, kiedy targi były obok hali, w ogrzewanych namiotach, a wystawców było około 200. Miałem wtedy olbrzymi ruch na stoisku, a obok siedział smutny i samotny Tomasz Łysiak ze swoją książką o pancerzach. Dziś sytuacja zmieniła się o tyle, że Łysiaka nie ma, bo nikogo nie interesują jego publikacje, a ja siedzę tak, jak on wtedy. Dlaczego tak się dzieje i czy wszystkiemu winny jest covid? Raczej nie, moim zdaniem wszystkiemu winny jest Igor Janke. Prawicowi wydawcy i związani z nimi czytelnicy żywili się przez 10 lat przynajmniej treścią salonu24 i całej politycznej blogosfery. Tę pracowicie, pocąc się upiornie, mordowano przez długie lata, chcąc wypromować gadające głowy na YT, czyli przekaz łatwiejszy i nie dający się zweryfikować pod kątem umiejętności autorskich opowiadającego. Dawniej bowiem nie było szans, by ktokolwiek czytał Zychowicza, jeśli on próbował coś pisać na blogu. Dziś po prostu opowiada, jak każdy i wystarczy mu trochę podkręcić popularność kupionymi gdzieś lajkami.

Igor Janke założył właśnie bloga w salonie24, co raczej na pewno ma wymowę symboliczną. Jest to ostateczne potwierdzenie triumfu intelektualnej nędzy, powierzchownych sądów, niezrozumienia niczego i przede wszystkim całkowitego braku wyczucia we wszystkim. Ofiarami jesteśmy my wszyscy. Dopiero do tego zestawu możemy dodać covid, wszystkie towarzyszące mu lęki i szajby. To znaczy obawę jednych przed zarażeniem się i niechęć drugich do poddania się covidowym reżimom. Wszystkie te elementy, plus drogie stoiska, droga kawa i drogie obiady, składają się na klęskę targów we Wrocławiu i targów w ogóle.

Jakie będą konsekwencje tego wszystkiego? Myślę, że mogą być poważne. Doszło bowiem do sytuacji, o której wszyscy mainstreamowi dziennikarze z prawicy marzyli od bardzo dawna. To znaczy mogą wreszcie rozmawiać we własnym gronie wyłączywszy głosy płynące ze strony publiczności. To zawsze najbardziej ich kręciło i do tego dążyli. Mogą też we własnym gronie promować swoje książki i odczuwać radość ze zwycięstw w konkursach, które sami ustawili, wskazując – w ich mniemaniu – tych autorów, którzy zasługują na uwagę publiczności. Ludziom tym, czego dowodem jest Igor Janke, nie da się wytłumaczyć, że publiczność ucieknie, bo oni są, pojedynczo i w masie, zwyczajnie nieciekawi. Nie da się wytłumaczyć Wolskiemu, że kiedy odpowiada na fikcyjne telefony w programie o nazwie W tyle wizji, nie wywołuje przy tym żadnej autentycznej reakcji u widzów. No, ale jak to zostało już po wielokroć ustalone nie o to im chodzi. Najważniejsze jest, by właściciele mediów zadekretowali kto jest fajny, a kto nie. Reszta, jak jej się coś nie podoba może iść na twitter i tam do upojenia ćwierkać dzień cały licząc, że wywoła czyjeś zainteresowanie.

Jeśli chodzi o wydawców i autorów gra nie toczy się o zainteresowanie czytelnika, ale o dotacje. Reszta jest milczeniem. Największe triumfy tu we Wrocławiu święci wydawnictwo Znak. Sprzedają oni stare książki w pakietach po dwie lub trzy, a publiczność wali tam drzwiami i oknami. Jest też trochę towaru na czasie i wcale nie covidowego. Można sobie poczytać, na przykład, o przeniewierstwach kardynała Dziwisza, albo o Lityńskim co się w zeszłym roku utopił. I gra muzyka. Ja im trochę zazdroszczę, bo nawet mając na składzie Proces Eligiusza Niewiadomskiego, nie mam z nimi szans. Nie mam, bowiem wiele osób pyta mnie – a kto to był Eligiusz Niewiadomski? Otrzymawszy zaś odpowiedź mówią one to, co już tu cytowałem – o panie, na przeczytanie wszystkiego to życia nie starczy.

I tak sobie siedzimy z kolegą umami i patrzymy na ludzi, jak pingwiny z Madagaskaru w nowojorskim metrze. Dziś ta hańba nareszcie się kończy i wracam do domu. Spadł śnieg, właściwie ciągle pada i zaraz topnieje, a w związku z tym jest raczej parszywie. Targi kończą się o 17, raczej nikt nie przyjdzie, bo rynek wciągnie wszystkich kupujących prezenty. Raczej na pewno nie przyjadę do hali w przyszłym roku, ale będę tu, jak Bóg pozwoli, 27 stycznia, bo mam zaplanowaną pogadankę przy Ołbińskiej 1. Nie wiem czy będą jakieś nowości. Powinny być, ale kto tam na pewno może dziś coś przewidzieć.