Czy ludzie na państwowych etatach mogą zastąpić rodową arystokrację?

Jako dziecko bardzo lubiłem oglądać serial „Saga rodu Palliserów”. Kiedy przypomniałem sobie jego początek, o czym chyba tu już pisałem z pięć lat temu, uderzyła mnie jedna rzecz. Oto główny bohater, przyszły deputowany do Izby Lordów Plantagenet Palliser idzie złożyć wizytę jakiejś rudej, odzianej w dziwny strój i szapoklak, małpie z bokobrodami. Jest to najważniejszy przedstawiciel rodowej arystokracji w całej okoliczny i chyba najważniejszy przedstawiciel partii Wigów, która w końcu zniknęła ze sceny, zastąpiona przez Partię Pracy. Scena jaka rozgrywa się przed pałacem, w czasie jakiegoś garden party, przypomina żywo tę, którą pamiętamy z komiksu Tytus, Romek i A’tomek, kiedy to zbójcy snują swoje fantastyczne plany napaści na kupiecką karawanę.

Potem wszystko w tym serialu wygląda inaczej i widzimy tam już wyłącznie splendor i wielkość zarówno rodziny, jak i monarchii. Nikomu nie trzeba tłumaczyć jaka była rola arystokracji brytyjskiej w sukcesie imperium. Inna niż rola arystokracji polskiej w zachowaniu tradycji pod zaborami. Tego wielu ludzi nie chce zrozumieć, albowiem PR jacy komuniści zrobili polskiej arystokracji jest tym zestawem formatów poza który żaden aspirujący, polski inteligent, nawet uważający się za bardzo bystrego, nie wyjdzie.

Jak nas poinformował jeden z blogerów, 5 grudnia odbędzie się w Gdańsku uroczysty pochówek Mieczysława Jałowieckiego i jego żony Zofii z Romockich Jałowieckiej. I to jest dobra wiadomość, mam na myśli państwowy charakter uroczystości. Nie zauważyłem jednak, by zaproszono tam jakiegoś przedstawiciela rządu, choćby wiceministra kultury. Szkoda, bo Mieczysław Jałowiecki był niedościgłym wzorem dla ludzi, którzy piastowali i piastują posady państwowe. Jego postawa, dyscyplina, odwaga, stanowczość, powinny być omawiane na lekcjach historii i wychowania obywatelskiego. Mieczysław Jałowiecki, był tym człowiekiem, który rozumiał rację stanu w sposób właściwy. Można się oczywiście obawiać, że państwowy charakter uroczystości zostałby wykorzystany przez antyrządową propagandę, albowiem ojciec Mieczysława Jałowieckiego był rosyjskim generałem. Na takie rewelacje sformatowany przez socjalistów patriotyczny target nie jest przygotowany. Podobnie, jak nie jest przygotowany na słuchanie gawęd o Edwardzie Woyniłłowiczu i Hipolicie Milewskim. To są rzeczy nie do przyjęcia dla ludzi eksploatujących formaty patriotyczne i snujących swoje „poważne myśli o Polsce”. Przypomnę jeszcze tylko, na szybko, że Atanazy Raczyński, brat Edwarda, był pruskim dyplomatą. To są rzeczy wiadome, ale nie podnoszone w trosce o to, by tak zwany prosty człowiek nie dostał jakiegoś fiksum dyrdum.

O postawach i zatrudnieniach naszych ulubionych, polskich arystokratów pisałem już wiele i nie ma sensu się powtarzać. Mieczysław Jałowiecki potrafił wytyczyć linię kolejową. Milewski postawił teatr w Wilnie z własnych funduszy, a Wojniłłowicz założył bank. Wszystko to ludzie ci uczynili w warunkach i okolicznościach nader trudnych. Mieczysław Jałowiecki  miał w sumie najłatwiej, był przedstawicielem Wileńskiego Banku Ziemskiego, miał ojca generała i w dodatku był spokrewniony z Piłsudskimi. Milewski ten bank ziemski zwalczał ogniem i żelazem, ale to nie zmieniało faktu, że obaj panowie czynem i słowem wielce zasłużyli się dla społeczności lokalnej i narodu. Jałowiecki kupił Westerplatte i przekazał je Polsce. To są sprawy, o których należałoby mówić i to są postawy, które trzeba upowszechniać. Taka wizja arystokracji rodowej nie przeciska się jednak do mózgów wyborców i ludzi zainteresowanych historią, albowiem oni wierzą w mafię. Tak to trzeba nazwać. Ludzie wierzą, że polska arystokracja trwała i ewoluowała w okolicznościach takich samych jak arystokracja brytyjska. To jest oczywista nieprawda. Warunki były dużo trudniejsze, a żyjący w zaborze rosyjskim, majętny Polak, narażony był przede wszystkim na konfiskatę majątku. I ryzykował w zasadzie zawsze. Te majątki padały zwykle łupem urzędników. Z nimi zaś, chcąc nie chcąc, musiał polski posiadacz wchodzić w jakieś interakcje. I to nie pasuje niestety to wizji patriotyzmu, jaką mają w głowach całe pokolenia. Ludziom zaś, którzy lansują inną wizję nie przeszkadza wcale, że ich rodziny to byli ci właśnie urzędnicy, którzy dewastowali własność i życie publiczne w Polsce, pod różnymi fałszywymi pretekstami, ale nie nosili rang carskich czynowników, ale po prostu należeli do PZPR. Każdy musiał się kiedyś w swoim życiu nasłuchać o dobrych działaczach partyjnych, co chcieli dobrze dla kraju, ale im nie wyszło, bo system był zły. To są i były brednie.

Za ich finał można uznać fotografię, którą ostatnio opublikował magazyn Viva, na której widać prezydenta Kwaśniewskiego z żoną i jakimś kundlem. Para prezydencka przebrana za rodową arystokrację właśnie, siedzi na sofie robiąc przy tym miny takie, jakie prol z awansu kojarzy zwykle z wielkim państwem. Pies zaś siedzi obok i wygląda jakby się uśmiechał. To jest jawna uzurpacja i próba zawłaszczenia tradycji, której się w dodatku nie rozumie dogłębnie. Tłumaczenie roli arystokracji i szlachty w ogóle ludziom, którzy pochodzą z tak zwanych nizin, nie ma najmniejszego sensu, albowiem oni uprawiają swoje mitomanie, a socjaliści już dawno ich przekonali, że bez nich nie byłoby Polski. Co oczywiście nie jest prawdą. Nie było Polski, a chłop pokornie służył w armiach zaborczych i ani pisnął. Bo co miał zrobić panie?! Brat Hipolita Mielewskiego, Ignacy, skonfliktowany z gubernatorem wileńskim i okradziony z majątku, nie wzbudza już takich emocji, bo „na biednego nie trafiło”. Tak jakby współczucie i zrozumienie należało się tylko osobom o kreślonych dochodach lub tym, którzy ich w ogóle nie mają.
Ja jestem osobiście w dość komfortowej sytuacji pisząc te wszystkie herezje, albowiem w zeszłym roku zleciłem zbadania mojego drzewa genealogicznego ze strony ojca. Doszliśmy do końca XVIII wieku. I dalej już nie drążyliśmy tematu, albowiem wszystkie pokolenia przodków były takimi samymi analfabetami, żyjącymi w tej samej wsi i żeniącymi się z innymi przedstawicielami miejscowego plebsu. Pierwszym, który czytał i pisał jednocześnie w tej rodzinie był mój ojciec. On też wyjechał jako jeden z pierwszych z tej wsi.

Okoliczności te uwalniają mnie od wszelkich socjologicznych uwikłań i mogę stawać po tej stronie, po której chcę, nie mam przy tym przymusu, by przebierać się za kogoś kim nie jestem, nie byłem i nigdy nie będę.

Szlachta i arystokracja w Polsce czerpała swoją siłę z kilku źródeł, z tradycji, czyli postaw wobec okoliczności zwykle jej nie sprzyjających, z wiary i z majątku. Nawet jeśli pozbawiono ją tego ostatniego, zawsze zostawała tym ludziom pamięć o przodkach i wiara. Komuniści, w drugim już pokoleniu, ci z najwyższych półek partyjnych, próbowali ich naśladować, tak jak to dziś czyni Kwaśniewski z żoną. W sposób komiczny i wywołujący parsknięcia.

Nie wiem, jak wy, ale ja nie mogę się oprzeć wrażeniu, że współczesny nam aparat urzędniczy, szczególnie ten od kultury, usiłuje w swoich postawach nawiązywać do rodowej arystokracji. Szuka też przy tym różnych uwierzytelnień. No to spróbujmy porównać te dwie grupy. Niestety nie możemy nic powiedzieć o przodkach urzędników państwowych, albowiem w większości ich biogramów nie ma śladu nie tylko po dziadkach, ale nawet po rodzicach. Jeśli chodzi o pieniądze, to urzędnicy rozdają je i fundują różne rzeczy, ale są to pieniądze nasze, czyli nie-urzędników i nie-arystokratów. Czasem rzeczywiście przeznaczają je na dobro wspólne i ja, teraz przynajmniej, nie mam zbyt wiele powodów, żeby się ich postawą irytować. Najgorszej jest z wiarą, bo od czasów Wałęsy, każdy poważniejszy mitoman podnosi sobie samoocenę za pomocą symboli religijnych, które zawłaszcza. Tak, jak to ostatnio miało miejsce w przypadku Miłosierdzia Bożego. Zaraz po ogłoszeniu wyników tego zbójeckiego konkursu – być może to tylko moje wrażenie – ruszył jakiś festiwal uzgodnień z zakresu, co jest, a co nie jest polskością. Sieć jest pełna doniesień na temat polskości w redakcji Rokity, Jastrzębowskiego i innych ludzi pozbawionych ojców i dziadków, którzy wzięli na swoje barki trud tłumaczenia nam, maluczkim, z czym winna nam się kojarzyć polskość i jak fantastyczna jest to cecha. Nie wyobrażam sobie sytuacji, w której Plantagenet Palliser tłumaczy podobne rzeczy swoim pracownikom. Zostałoby to chyba uznane za jedną z najcięższych obelg, gdyby brytyjski arystokrata rozpoczął podobną akcję wśród utrzymywanej przez siebie biedoty.  Podobnie byłoby w Polsce, gdzie socjaliści już by zadbali o odpowiednie nagłośnienie takich poczynań. Teraz jednak jest inaczej. Ludzie znikąd biorą na siebie trud przewodzenia narodowi i wyjaśniania mu czym i kim naprawdę jest. No, a przede wszystkim kim są oni – ludzie znikąd, którzy nagle znaleźli się w miejscach, gdzie się ich wcale nie spodziewaliśmy.