sie 202019
 

Po wczorajszej popołudniowej i wieczornej lekturze postanowiłem, że nie będę Was dręczył i co ciekawsze kawałki z tego o czym będzie III tom socjalizmu, publikował będę na bieżąco. Tam jest i tak wystarczająco dużo horroru, w dodatku takiego zbieranego wprost z drogi, że nie ma się co ochrzaniać. Oto, w nawiązaniu do tekstu zatytułowanego „Niepodległa Polska jako konieczny etap na drodze do powstania niepodległego państwa Izrael”, proponuję lekturę wspomnień Feliksa Młynarskiego. Tego, który w czasie okupacji, za zgodą Sikorskiego, dyrektorował Bankowi emitującymi pieniądze okupacyjne. Po wojnie zaś – nie oskarżony wcale o współpracę z okupantem – co się przecież przytrafiło wielu Bogu ducha winnym żołnierzom AK i zwykłym cywilom, został wykładowcą nauk ekonomicznych. Te jak wiadomo są czystym szamaństwem, gorszym niż historia sztuki. Nie potrafię bowiem wyobrazić sobie co mogło dziać się w głowie człowieka stojącego tuż przy Grabskim w czasie sławetnej reformy, który później musiał zaznajamiać się w ekonomią polityczną w wydaniu lansowanym w ZSRR i w PRL. To są rzeczy silnie demaskujące ekonomię moim zdaniem. Dziś jednak nie będzie o ekonomii, ale o Gdyni i budowie portu. O największym, jeśli nie liczyć COP sukcesie międzywojennej Polski. Czytajcie uważnie, ale przytrzymajcie się przy tym koniecznie krzeseł.

W pierwszych miesiącach 1919 roku zdawało się, że mój wydział nie będzie miał wiele pracy. Sezonowe wychodźctwo do Niemiec odpadało zupełnie. Z Ameryki należało oczekiwać silnych repatriacji zamiast dalszej emigracji. Inne kraje nie wchodziły w rachubę. Wbrew temu wyrosło nagle pilne zadanie. Ze wschodu, z miesiąca na miesiąc, zaczęły napływać fale emigrantów żydowskich. Przybywali różnymi drogami, przenikali przez każdą „dziurę” graniczną. Celem ich była nie Polska lecz USA. Była to emigracja tranzytowa, którą należało się zaopiekować, aby nie musiała osadzić się stale na naszej ziemi, wbrew swoim zamiarom i naszym interesom. Na szczęście w Ameryce powstała szybko bogata w środki i wpływy organizacja żydowska, pomagająca tym emigrantom. Przedstawiciele jej zjechali do Warszawy, zostali akredytowani przy Ministerstwie Pracy i Opieki Społecznej. Przywieźli zarazem potwierdzenie pogłosek prasowych, że w USA rozpętała się propaganda, domagająca się wprowadzenia zakazu emigracji. W obawie, że ustawa w tej sprawie zostanie uchwalona przez Kongres, należało się spieszyć, aby możliwie dużo emigrantów przewieźć za Ocean, przed wejściem tej ustawy w życie.

Należało wobec tego liberalnie traktować zachodnie linie okrętowe, starające się o koncesje na werbunek pasażerów. Przeprowadziłem to szybko w nadziei, że droga przez Gdańsk nie będzie przedstawiała trudności, wyjazd zaś do USA był ułatwiony, ponieważ władze amerykańskie uznawały karty identyczności wystawiane przez wspomnianą wyżej organizację żydowską, jako substytut paszportów. Przejazd kolejami do portów zachodnich był droższy i komplikowały go trudności formalne na kilku granicach tranzytowych. Wyjazd więc przez Gdańsk uśmiechał się wszystkim jako najłatwiejszy i najtańszy. Zamiast jednak otwartych, formalnych przeszkód, zaczęto w Gdańsku stosować szykany różnego rodzaju, opóźniające transporty gotowe do drogi. Wprawdzie komitet żydowski przełamywał je dość gładko i lepiej od naszych władz urzędowych, ale mimo to były one sygnałami ostrzegawczymi, że ta jedyna droga łatwa, tania i dostępna może przekształcić się w zaporę nie do przebycia. Gdańsk przecież był Wolnym Miastem pod opieką Ligi Narodów i nasze uprawnienia tam były ograniczone.

Kłopoty z emigracją tranzytową i szykany gdańskie nie stanowiły oczywiście wydarzeń zasługujących na to, by dużo o nich pisać. Jeżeli mimo to piszę, to dlatego, ponieważ związały się ze sprawą wielkiej wagi, jaka się wówczas narodziła i stopniowo była realizowana. Mam na myśli pierwszy projekt i późniejszą budowę portu w Gdyni. Złośliwe stworzenie państewka gdańskiego dla zakorkowania jedynego naszego portu wywołało w kraju oburzenie. Znaleźli się zaraz romantycy, marzący o budowie drugiego portu obok Gdańska, w tej samej zatoce. Na szczęście znaleźli się także fachowcy, którzy zaraz po zaślubinach wojsk gen. Józefa Hallera z morzem pojechali na odzyskany brzeg bałtycki, aby zbadać możliwości takiego przedsięwzięcia. Ostoją ich był Gabriel Chrzanowski, szef Wydziału Żeglugi w Ministerstwie Przemysłu i Handlu. Prawą jego ręką był wybitny fachowiec, który właśnie wrócił zza granicy i postawił się do dyspozycji. On właśnie aprobował Gdynię jako najlepsze miejsce. On opracował pierwsze plany i dokonał obliczeń. Niestety w naszym rządzie i w kołach gospodarczych nie brano sprawy na serio. Nie wierzono. Niemcy zaś gdańscy głośno kpili z naszego romantyzmu i uważali go za jeszcze jeden dowód polskiego braku trzeźwego rozsądku.

Były to pierwsze i najtrudniejsze do przełamania przeszkody.

W takiej atmosferze Chrzanowski zbliżył się do mnie, aby szukać pomocy. Z nim i jego doradcą zwiedziłem teren Gdyni niedługo po dojściu wojsk Hallera do morza. Dziś jeszcze mam w oczach ubogą wioskę rybacką, jaką wówczas była Gdynia. Zapał gospodarzy stopniowo rozwiewał moje wątpliwości. Wierzyłem w realność projektu. Nie bez wpływu były moje własne trudności z emigracją tranzytową i obawy przed szykanami gdańskimi. Doszliśmy więc do wniosku, że przede wszystkim należy zbudować prowizoryczne molo, przy którym okręty mogłyby zabierać pasażerów. O ładowaniu lub wyładowywaniu towarów nie mogło być jeszcze mowy. Chodziło tylko o to, aby pokazać na przykładzie, że Gdynia nadaje się i do pełnej budowy portu, skoro można zbudować molo prowizoryczne, dostępne dla statków emigracyjnych.

Obawa, że fala emigracji tranzytowej nie zdąży odpłynąć i osadzi się na stałe na naszej ziemi, stała się nagle dostatecznie silnym argumentem, aby zaryzykować pierwszą i relatywnie niezbyt drogą próbę. Za kulisami biurokracji ministerialnej, gdzie miałem z tytułu mojej przeszłość politycznej znaczne stosunki i wpływy, popierałem inicjatywę Chrzanowskiego. Sprawę udało się załatwić pozytywnie. Rząd wyasygnował potrzebne kredyty i budowa posuwała się szybko naprzód. Już w 1921 r. byłem świadkiem, jak od nowego mola odbijał statek „Gotland”, holenderski dziesięciotysięcznik, specjalnie przystosowany do przewozu emigrantów. Odbijał z pełnym kompletem pasażerów. Omijał Gdańsk, gdzie złośliwe oczy przymykały się, aby nie patrzeć na ten sukces polskiego romantyzmu, sukces wróżący, że w ślad za tym pójdzie dalsza, regularna budowa i z czasem niemożliwe okaże się możliwym.

Żywo mam w pamięci ten pierwszy statek na wodach gdyńskich. Widzę go dzisiaj z pióropuszem dymu. Ów pióropusz wydawał mi się wówczas wywieszeniem zwycięskiego sztandaru.

Eksperyment prowizorycznego mola zrobił swoje. Przyspieszył przede wszystkim likwidację emigracji tranzytowej. Gdańsk zaprzestał szykan. Przejazd tysięcy emigrantów był zresztą dobrym interesem. Należało go przyciągać zamiast spychać na gdańskie, konkurencyjne molo. Dzięki temu, wszystkimi dostępnymi drogami, koleją i portami, udało się wyekspediować grubo ponad sto tysięcy emigrantów żydowskich, zanim w USA weszła w życie ustawa antyimigracyjna. Ale i po jej wejściu reszta fali tranzytowej powoli odpływała, ponieważ ustawa antyemigracyjna zezwalała na łączenie się członków rodzin. Nie to było jednak ważne. Zasadnicza rola polegała na tym, że przełamaliśmy niewiarę w możliwość obejścia Gdańska. Budowa portu w Gdyni nabrała charakteru państwowego, a nie tylko resortowego.

Projekt budowy zyskał szybko aprobatę rządu, który uruchomił potrzebne kredyty na wstępne roboty. Przedsięwzięciem zainteresowały się zagraniczne firmy, specjalizujące się w budowie portów. Odstraszała je początkowo nasza sytuacja walutowa. Jednak po zatrzymaniu inflacji i wprowadzeniu nowej waluty w 1924 r. już latem tego roku Władysław Grabski podpisał długoletnią umowę na budowę portu w Gdyni z czołową firmą francuską. Podpisał ją z nim razem Czesław Klarner, ówczesny wiceminister skarbu. Przed ich podpisaniem projekt umowy przeszedł także przez moją cenzurę jako dyrektora kompetentnego departamentu. Gdy zaś jesienią 1927 r. doszła do skutku pożyczka stabilizacyjna i finanse państwowe znalazły się w doskonałym położeniu, każdy rząd preliminował, a każdy sejm uchwalał coroczne, potrzebne kredyty na budowę Gdyni, budowa ta stała się hasłem narodowym. Stała się jednym z głównych sukcesów okresu międzywojennego.

W miarę jednak jak wyrastała Gdynia zanikała w pamięci ludzkiej geneza tego przedsięwzięcia. Zapomniano powoli o jego inicjatorach i o głównej przeszkodzie, jaką była niewiara w realność projektu i drwiny z rzekomego romantyzmu. Pamięć Gabriela Chrzanowskiego zachowała się o tyle, że jego imieniem słusznie nazwano w Gdyni jedną z ulic. Nie wiem, czy jest jakaś ulica imieniem jego doradcy. Nawet ja dzisiaj nie pamiętam jego nazwiska. Natomiast każdy postęp w budowie był referowany przez odpowiednich ministrów resortowych i wiązany przez opinię publiczną z ich nazwiskiem. Nie roszczę sobie oczywiście pretensji, aby mój skromny udział w genezie Gdyni zasługiwał na pamięć. Był zbyt skromny. Piszę natomiast o tej stronie ludzkiej wdzięczności, aby uczcić pamięć prawdziwych twórców Gdyni, którzy wiele w związku z tą swoją inicjatywą wycierpieli, a owocem sukcesu karmili się inni. Dzisiaj obaj nie żyją. Ale jakiś sumienny historyk odgrzebie z niepamięci ich zasługę. Jestem o to spokojny.

Zacznę to tłumaczyć od początku, bo nie wiem czy wszyscy widzą, gdzie się znajdują. Mamy rok 1919, a Feliks Młynarski zajmuje się remigracją i powrotami ludzi z zagranicy. I już na samym początku oznajmia nam, że Polska jest pułapką. Mówi o tym wprost, ale zdaje się tego nie widzieć, albowiem ktoś wdrukował mu w głowę inną jakąś hagadę. Oto zaczynają się repatriacje Polaków z USA do wyzwolonej ojczyzny. Jest rok 1919, a więc granica wschodnia nie jest jeszcze ustalona. Zanosi się na wojnę, ale nikt nie wie, jak i kiedy ona się zacznie. W tym czasie, po latach całych ściągania robotników z Galicji i Królestwa USA zamierzają ten ruch zatrzymać jedną ustawą. Ciekawe czemu? Może dlatego, że zapadła decyzja o powstaniu niewolniczej zony na wschodzie Europy? Zony o nazwie ZSRR, która właśnie nabiera kształtów realnych, choć na południu i północy – co ważne – rozsiedli się jeszcze biali generałowie, którzy blokują dostęp do portów Morza Białego i Morza Czarnego, przez co lobby żydowskie z Ameryki nie może wydobyć swoich współbraci, tych oczywiście, których wydobywać warto, z tej piekielnej czeluści w jaką zamieniła się matuszka Rosja. Judenicz i Denikin wciąż fikają. Trzeba więc – na szybko opracować jakiś plan awaryjny, który umożliwi ewakuację tych ludzi. Można to zrobić – po deklaracji prezydenta Wilsona – przez Polskę, która jakiś tam kształt będzie miała, ale o jej charakterze ustrojowym zadecyduje się później. Próby wywożenia żydów z Rosji przez Gdańsk napotykają znaczne trudności, o czym pisze wprost Młynarski. Znaczne trudności, to znaczy, że polskie organizacje nie są w stanie ich przełamać, albowiem traktowane są przez Niemców z Gdańska jak piąte koło u wozu i ludzie, którzy chcą nie wiadomo czego. Jasne bowiem jest dla tych Niemców, że z chwilą kiedy wojska sojusznicze wycofają się z terenów uznanych za polskie, Niemcy je zajmą, być może w porozumieniu z czerwonymi, a tak zwany wolny świat bezradnie rozłoży ręce. Organizacje żydowskie bez trudu pokonują piętrzące się na drodze repatriantów trudności, albowiem znają czarodziejskie słowa, które otwierają serca gdańskich urzędników. Polacy zaś nawet nie przypuszczają, że słowa takie istnieją. Nagle jednak pojawia się koncepcja prawie szalona – trzeba zbudować nowy port. Cóż to znaczy? No chyba tyle, że urzędnicy gdańscy zaczęli liczyć sobie za dużo od jednego wypuszczonego żyda. Tak sądzę. A swoją drogą ciekawe co ci sami urzędnicy robili w Gdańsku w 1940 i ile wtedy liczyli za pojedynczego żyda, pewnie się nigdy nie dowiemy, widzimy jednak, jak powstają pewne nawyki, żeby nie powiedzieć tradycja. Nie wiem jakie szanse miała koncepcja budowy portu polskiego sąsiadującego z Gdańskiem, ale Młynarski pisze, że żadne. Za to – niczym chłopiec z zaczarowanym ołówkiem – zjawił się, w otoczeniu Gabriela Chrzanowskiego, inicjatora budowy nowego portu, tajemniczy inżynier, który powrócił zza granicy. Młynarski nie pamięta jego nazwiska, choć w swoich wspomnieniach przywołuje takie szczegóły, że mnie samemu zaparło dech. Tu jednak coś poszło nie tak, nazwisko uleciało z pamięci. On to właśnie typuje Gdynię jako miejsce idealne na nowy port, a do tego jeszcze wykonuje wszystkie potrzebne obliczenia. Potem Gabriel Chrzanowski i ten tajemniczy inżynier idą do Młynarskiego, żeby uzyskać poparcie kół rządowych. I je, rzecz jasna, uzyskują. Następnie, jak wszyscy przeczytali, zaczyna się budowa wielkiego molo w Gdyni, do którego cumować będą statki zabierające na pokład żydowskich emigrantów. Ci zaś będą już mieli w kieszeni specjalne dokumenty, ważne tak samo jak paszport, które uprawniać ich będą do wjazdu na teren USA. Ja tylko przypomnę, że przez I wojną światową, do wyjazdu takiego nie był potrzebny paszport, wystarczył list napisany przez byle kogo, w którym znajdowała się zachęta do podróży, bo nie zaproszenie nawet.

Jak widzimy, kredyty na budowę molo, wyasygnował rząd polski. Nie wiem kto je spłacał, bo tego Młynarski nam nie zdradza, ale wszystko się udało i skończyło dobrze. Gdańszczanie dostali po nosie za swoją niewiarę w to, że Polak potrafi i rozpowszechnianie plotek o polskim romantyzmie, a Polska zyskała miejsce pod nowy port. Potem zaś, zapewne po zwycięskiej wojnie z bolszewikami, okazało się, że ta ustawa, której tak bały się organizacje żydowskie, nie jest wcale straszna, bo przepchnięto ją w takim kształcie, że zezwalała na łączenie rodzin. A ponieważ, o czym powszechnie wiadomo, wszyscy żydzi są spokrewnieni, kłopotu nie było żadnego. Aż do następnego rozdania kart, rzecz jasna. Rozdania, które przyznało jednak rację Niemcom, coś z nieodpowiedzialnych romantyków jednak w tych Polakach jest.

Zwróćmy też uwagę na to, że budowa portu ruszyła na całego, kiedy Polska uzyskała tak zwaną pożyczkę stabilizacyjną. Ja jeszcze nie doszedłem w czasie lektury do szczegółów dotyczących tej pożyczki, ale sądzę, że są one interesujące.

Na koniec ważne pytanie – dlaczego Polacy nie mogą mieć dziś wiz do USA skoro tyle zasług położyli w zakresie łączenia rodzin żydowskich z Rosji i Ameryki? Dlaczego do roku 1914 można było jeździć do Ameryki z przysłowiowym kwitem na węgiel w ręku, a dziś trzeba mieć paszport, wizę i Bóg jeden wie co jeszcze? Ponoć dlatego, że za dużo rosyjskich szpiegów dostałoby się do USA. Mam inne zdanie na ten temat. Utwierdza mnie w nim Feliks Młynarski. W USA może zainstalować się dowolna ilość agentów dowolnego państwa, nie ma to żadnego znaczenia. Chodzi o coś innego. O strefę zgniotu w Europie, tak myślę. A przekonuje mnie do tej koncepcji ostatecznie kariera i wyczyny tego faceta. https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/1/1d/Andrzej_G%C4%85siorowski%2C_2012.jpg

On zrobił większy sukces niż Jack London i Ernest Hemingway razem wzięci. Na dziś to tyle. Pozostaje jednak jeszcze to dręczące pytanie – kim był ów tajemniczy inżynier, którego nie upamiętniono nawet nazwą ulicy w mieście Gdynia? Skąd przyjechał, zza której granicy? Kim byli jego rodzice? Ja tego niestety nie potrafię odgadnąć, ale może Wam się uda.

Zapraszam do księgarni www.basnjakniedzwiedz.pl do sklepu FOTO MAG, do księgarni Przy Agorze i na stronę www.prawygornyrog.pl

 

Z różnych przyczyn nie mogłem wrzucić tekstu dziś rano. Ponawiam też prośbę

Tak się niestety składa, że dynamika rynku (a nie mówiłem, a nie mówiłem) w związku z okrągłymi rocznicami politycznych sukcesów Polski, jest tak słaba jak nigdy chyba do tej pory. Mamy wielkie plany dotyczące tłumaczeń, które od kilku lat są realizowane z budżetów, generowanych bieżącą sprzedażą. Niestety budżety te nijak nie pokryją dalszych, będących w trakcie realizacji projektów. Jeśli więc ktoś ma taki kaprys, żeby wspomóc mnie w tym dziele i nie będzie to dla niego kłopotem podaję numer konta. Ten sam co zwykle

 

47 1240 6348 1111 0010 5853 0024

i pay pal gabrielmaciejewski@wp.pl

Jestem tą koniecznością trochę skrępowany, ale ponieważ widzę, że wielu mniej ode mnie dynamicznych autorów nie ma cienia zahamowań przed urządzeniem zbiórek na wszystko, od pisania książek, do produkowania filmów włącznie, staram się odrzucić skrupuły. Jak nic się nie zbierze trudno, jakoś sobie poradzę…

  34 komentarze do “Kto był tajemniczym doradcą Gabriela Chrzanowskiego, czyli o prawdziwych inspiratorach budowy portu w Gdyni”

  1. wujek mojej mamy pracował w sztabie Kwiatkowskiego, wybudował sobie kamienicę w Gdyni, dzięki tej jego zaradności rodzina z Wilna miała gdzie przemieszkać jakiś czas po wojnie , a poza tym zrobił się z tej kamienicy taki punkt kontaktowy dla rodziny, lepszy od Polskiego Czerwonego Krzyża

    ale on nie był tym tajemniczym doradcą

  2. Stalin mial wiekszy gest, bo przylaczyl kawal ziemi poniemieckiej do Polski, zeby Zydzi mieli gdzie mieszkac po wojnie. Zydzi z Niemiec, Czechoslowacji, ZSRR i Polski. Anegdota o Churchillu dorzucajacym skwapliwie Szczecin do tych obszarow bynajmniej nie swiadczy o hojnosci wobec Polakow laureata literackiej Nagrody Nobla z 1953 r. Wpadlem na to po spotkaniu z Weissem, ktory natychmiast po zakonczeniu wojny, a przed wyjazdem do Palestyny pojawil sie akurat w Walbrzychu. Stalin w latach 1943/44 nie mogl zakladac, ze na pewno Izrael powstanie, wiec musial opracowac plan B. Kolacja wydana przez rajcow miejskich na czesc pana Weissa (to bylo jeszcze w czasach PO) tak oslabila budzet, ze w tym samym miesiacu trzeba bylo zamknac jedna z trzech ksiegarn w miescie i urzadzono tam lokal z wodka i zakaskami przynoszacy wiecej dochodu miastu. Na pytanie publicznosci, co laczy pana Weissa z miastem i dlaczego zostal zaproszony, byl w stanie tylko wydukac eee… Breslau? Obrazal Papieza mowiac, ze Jan Pawel II nie byl mile widziany podczas pielgrzymki w Izraelu cytat: „wiadomo, dlaczego”. Smial sie ludziom w twarz, ktorzy czesto maja problem, zeby przezyc od pierwszego do pierwszego, ze z towarzyszem Szmajdzinskim zalatwil sprzedaz Polsce rakiet izraelskich za 8 miliardow zlotych i ze jesli te rakiety zardzewieja w magazynie, to moze dorzucic nastepne. 10 kwietnia przy pamiastkowej tablicy Szmajdzinskiego w miejscu, gdzie mial swoje biuro poselskie (nie wiadomo, czy towarzysz w ogole bywal osobiscie w miescie) stal harcerz, byly znicze i kwiaty. W ksiazce opisujacej okolo stu najwybitniejszych mieszkancow miasta nazwiska Szmajdzinskiego nie ma. Weiss obecnie wydaje bajki dla dzieci i kazdy zydofil powinien miec bajki Weissa na polce i czytac je swoim dzieciom i wnukom. Do znanych bajkopisarzy zaliczam rowniez Tomasza Grossa i Staska Gline (Stanislaw Lehm). Niech mi ktos prosze udowodni, ze Stasiek Glina opisujacy przygody Trurla i Klapaucjusza mial cokolwiek wspolnego z nauka. Nie wiem, czy Stasiek znal dobrze chociaz jeden jezyk programowania, ale o komputerach i internecie mogl opowiadac, ze hoho! Tylko, ze jego wyobrazenie o komputerach calkowicie rozminelo sie z rzeczywistoscia, tak jak wyobrazenie Stalina o Ziemiach Odzyskanych, bo przezylo wojne zbyt malo Zydow, zeby zasiedlic i zagospodarowac ogromny teren w dorzeczu Odry, dlatego stocznia w Szczecinie zardzewiala, tereny wiejskie porastaly laki i pastwiska, wloczyly sie bezpanskie krowy, a woda regularnie zalewala Klodzko i Wroclaw, jak delte Nilu. Nie bylo pomyslu na Ziemie Zachodnie, dopoki Niemcy sie za to nie wzieli i teraz bedziemy mieli nawet zaklady mercedesa w Jaworze, skad pochodzi nowa pani marszalkini sejmu RP, moze rodzice byli z tego samego kontyngentu, co Szymek.

  3. A komandor Hugon Pistel? Pojawia się przy Chrzanowskim kilkukrotnie, zarówno przy okazji ustawy o budowie portu w Gdyni, jak i w okolicznościach czysto kurtuazyjnych.

  4. Nie wychwyciłem go, ale sprawdzę w tekście

  5. Panie Gabrielu, a może to ten człowiek?

    https://www.gdynia.pl/o-gdyni/gdynski-panteon,3576/rummel-julian-1878-1954,365338

     

    „W tym samym 1918 r. roku wyruszył z żoną i dziećmi przez Odessę, Bałkany i Wiedeń do Polski, co zajęło… dwa lata (w Rosji szalała rewolucja). Do Warszawy dotarł w listopadzie 1920 r. Zaproszony do współpracy przez Związek Towarzystwa Transportowego „Polbal” w Gdańsku, Rummel pojechał nad morze, sprowadził rodzinę i zamieszkał w Sopocie. Obejrzał Gdynię. „Nieprzyjemną stroną były mokradła między wsią Gdynia a Oksywiem, gdzie często trzymały się mgły i gdzie się wylęgiwały komary” – pisał. Gdy pod koniec 1921 r. przeniesiony został do zarządu „Polbalu” w Warszawie, rozwinął działalność na rzecz budowy portu w Gdyni.”

  6. To sa sprawy banalne, zadne sensacje. Zdziwilbym sie, gdyby jakas inicjatywa w Polsce pochodzila z innego srodowiska. Nasze postrzeganie znajduje sie kilka poziomow nizej od tego istotnego poziomu, gdzie sa podejmowane decyzje. Ksiazka promotora J. Kaczynskiego, Stanislawa Ehrlicha „Grupy nacisku w społecznej strukturze kapitalizmu” w tlumaczeniu na inne jezyki ma tytul „Potega mniejszosci – grupy nacisku w społecznej strukturze kapitalizmu”, zeby czytelnik zachodni wiedzial, o co chodzi. W Polsce oni posluguja sie skrotami myslowymi, tak ze my nawet nie kumamy, o czym mowia miedzy soba. IV RP to sa zajecia praktyczne z wykladow prof. Ehrlicha., a pani marszalkini ma odpowiednie zaliczenie w indeksie.

  7. Genialne znalezisko i wiesci. Dla klikalnosci „naszych” i na zlosc wrogom prz okazji tytul moglby brzmiec:

    ” Polacy ratowali Zydow przed Holokaustem jeszcze PRZED II wojna swiatowa” 😉

  8. Pan G to mój „idol” – daliby karabin snajperski i jego w celowniku – gwarancja wiecznego piekła nie byłaby dla mnie żadnym straszakiem by go „odstrzelić” za „zasługi” dla Polski i Polaków. Zresztą śledząc wyczyny idola i organizacji, do której należy a także czytając Pańskie prace – ja nie wierze już w żadną Polskę po 1918…  to jakieś brednie ze szkoły socjalistycznej sprofilowanej tak by wychować kolejne pokolenia niewolników. Polska to po prostu obszar wyzysku a patriotyzm pułapką. Bardzo współczuje mojemu dziadkowi oficerowi AK – może wiedział i dlatego nic nigdy nie chciał mówić? A może nie mówił bo strach przed żydowskim UB i chęć ocalenia życia zrobiły z niego członka partii PZPR i nie mógł….  Szoking…

  9. Tak, jeszcze przed wojną ich ratowali, to jest znakomita koncepcja

  10. Nie można tak pisać to są groźby, potem się okaże, że ktoś spróbował i będzie, że podżegaliśmy do przestępstwa

  11. Stalin mial wiekszy gest, bo przylaczyl kawal ziemi poniemieckiej do Polski

    A to osobliwa koncepcja! Nie słyszałem o tym, aby do Polski przyłączono tereny wokół Hamburga, Kilonii czy Bremy. Wtedy można by mówić o „kawałkach ziemi (po)niemieckiej„. Wszak nawet Berlin to przecież słowiańska Kopanica, Cottbus to Chociebuż, a Chemnitz to stara poczciwa Kamienica. Więc o tym co na wschód od tych miast niech Germaniec zapomni, bo znów będzie miał zgryzoty, a nawet może w końcu zniknie z mapy – co wszystkim by wyszło na zdrowie.

    Rejony wokół Szczecina, Gorzowa, Zielonej Góry czy Wrocławia – wcale nie są takie puste (jak na warunki Polskie). A Niemcy sami uciekają z landów po nieboszczce NRD – ale uciekają na zachód, więc tereny RFN nad granicą z Polską się wyludniły od 1990 i mogą akurat być zasiedlone przez Polaków (co zresztą ma miejsce). Trend w drugą stronę jest zerowy.

    To, że stocznia w Szczecinie zardzewiała, to wyniki działania agenta Tuska i peło (zamknęli, bo Berlin kazał). Niemcy żadnego pomysłu nie mają – mają po prostu przemysł, a w Polsce można taniej produkować. Wykwalifikowany robotnik w fabryce u nas dostanie może 3 tys. na rękę, a w Reichu musi dostać 10 tys. Ale jak będzie tąpnięcie i spadną zamówienia, to te ich montownie u nas też zaczną rdzewieć.

  12. Polska to po prostu obszar wyzysku a patriotyzm pułapką.

    No cóż – ci którzy sporo wysiłku włożyli w to, aby taki bełkotliwy mem wcisnąć w łby przygłupów – są naprawdę zadowoleni z takiego auto-da-fe. Pytanie, które jednak im spędza sen z oczu to, na ile ten mem jest powszechny? Wszak takich Wojciechów Kaniewskich może nie być wystarczająco dużo, aby plan się powiódł.

    Rozumiem, że Pan jest emigrantem – ba jak ktoś twierdzi, że „Polska to po prostu obszar wyzysku„, a tu siedzi, to albo komprador albo niedojda/przygłup/łajza/nieudacznik.

    Napisał Pan: „Bardzo współczuje mojemu dziadkowi oficerowi AK„. No tu akurat ma Pan rację – ale cóż, wnuków się nie wybiera.

    PS. Po polsku piszemy: „bardzo współczuję„, a nie „bardzo współczuje„. Nasz język jednak nie jest łatwy (tzn. nie jest dla byle kogo).

  13. Krzysiu – Urodziłem się w PL mieszkam tu 95 % swojego 41-letniego życia i zapłaciłem tu kilka milionów podatków i zapewne tu umrę po wychowaniu swoich dzieci – choć cały czas myślę o emigracji bo to logiczne ułatwić sobie życie.  Pisownie znam ale jestem niechlujny i nie przywiązuje wagi do szczegółów takich jak literówki. Nie podżegam nikogo do zbrodni – oświadczam tylko, ze strzelałbym bez wahania i nie tylko do niego. Chcecie to mnie zgłosicie na Policje ale ja właśnie tak postrzegam patriotyzm – gotowość do zabijania wrogów w interesie rodaków i przyszłych pokoleń. Zdaje się, ze inne narody postrzegają tak samo… 🙂

  14. akurat np. Szczecin najdłużej w granicach Polski jest w PRL ( nie wiem czy nie był dłużej  np.Szwedzki lub Duński ) więc ja bym z tą słowiańszczyzną nie szedł tak daleko. Dla Niemiaszków mentalnie to są takie same kresy zachodnie jak dla nas wschodnie (Lwów, Wilno). Równie dobrze Szlezwik Holsztyn powinien wrócić do Danii.  Idea Stalina przesunięcia granic na zachód kosztem Niemiec miała o wiele bardziej skomplikowane podłoże. Nie chodziło tam o jakieś hasła powroty na ziemie piastowskie itp ( to tylko propaganda komunistyczna musiała robić żeby zrównoważyć propagandowo utratę kresów wschodnich). Równie dobrze mógł nam Stalin nadać Bornholm (wszak w 1945 zajęli go sowieci) twierdząc że to odwieczna słowiańska wyspa.

  15. Oto jeden z pasujących ale mało prawdopodobnych kandydatów: Narutowicz Gabriel (1865-1922) inżynier, profesor na politechnice w Zurichu (1907-19), wybitny naukowiec w zakresie budownictwa hydroenergetycznego, minister robót publicznych (1920-22). Według Wojciecha Giełżyńskiego to on zapoczątkował budowę zapory wodnej w Porąbce na Sole oraz portu w Gdyni.

  16. Na Jubileusz portu gdyńskiego w roku 1937 dr Józef Borowik wspomina, że już w marcu 1920 inż. Tadeusz Wenda otrzymuje misję przeprowadzenia studiów nad możliwością budowy portu morskiego. Ale wcześniej sprawę zainicjował w Sejmie Ustawodawczym poseł de Rosset, a minister robót publicznych Andrzej Kędzior wygłosił przemówienie, po którym Sejm wyasygnował 500 tys. marek na koszty opracowania projektu. Myślano wówczas o Tczewie. A jeszcze wcześniej generał Haller zajmując Puck miał powiedzieć, że tutaj będzie port polski. Tym niemniej Wenda został pełnomocnikiem do budowy portu w Gdyni. Ta budowa spotkała się z bardzo nieprzychylną reakcją ludności kaszubskiej, która wydawałoby się miała okazję do zarobku.

  17. Wenda sam przyznał, że liczyło się nie jego zdanie lecz fachowców zagranicznych, którzy mieli głos ostateczny w tej sprawie, niestety nie wymienił nazwisk, ale z artykułu wynika, że istnieją jego spisane wspomnienia, więc może coś w nich naprowadza na właściwe osoby

    https://nowahistoria.interia.pl/ii-rzeczpospolita/news-inzynier-tadeusz-wenda-budowniczy-gdyni-zrobil-swoje-wiec-mu,nId,1826255

    „Na temat obioru miejsca pod budowę portu odbyły się liczne konferencje i dyskusje publiczne”, pisał inż. Wenda. „Wreszcie fachowcy zagraniczni, do których zwrócono się o opinię w tej sprawie, uznali bez wahania, że wybór miejsca pod budowę portu w Gdyni jest najodpowiedniejszy i że Gdynia ma znakomite warunki techniczne dla tego celu”. Rzec można: skąd my to znamy? Toć po dziś dzień przekleństwem naszym jest, że bez zagranicznego uznania Polak obejść się nie może…

    Czytaj więcej na https://nowahistoria.interia.pl/ii-rzeczpospolita/news-inzynier-tadeusz-wenda-budowniczy-gdyni-zrobil-swoje-wiec-mu,nId,1826255#utm_source=paste&utm_medium=paste&utm_campaign=firefox

    „Na temat obioru miejsca pod budowę portu odbyły się liczne konferencje i dyskusje publiczne”, pisał inż. Wenda. „Wreszcie fachowcy zagraniczni, do których zwrócono się o opinię w tej sprawie, uznali bez wahania, że wybór miejsca pod budowę portu w Gdyni jest najodpowiedniejszy i że Gdynia ma znakomite warunki techniczne dla tego celu”. Rzec można: skąd my to znamy? Toć po dziś dzień przekleństwem naszym jest, że bez zagranicznego uznania Polak obejść się nie może…

    Czytaj więcej na https://nowahistoria.interia.pl/ii-rzeczpospolita/news-inzynier-tadeusz-wenda-budowniczy-gdyni-zrobil-swoje-wiec-mu,nId,1826255#utm_source=paste&utm_medium=paste&utm_campaign=firefox

  18. Pani Marto…odpowiedz moze byc prozaiczna, a mianowicie byc moze finansowanie bylo organizowane bezposrednio pod projekt, wiec bank ktory pozyczal pieniadze robil due dilligence czy inwestycja ma sens w aspekcie technicznym…to tylko z grantami tak bywa ze naopowiadaja jakis dyrdymalow i pieniazki do kieszeni…a pozniej salomonowe miny ze nikt nie wiedzial, ze wszyscy mysleli ze to taki dobry pomysl.

  19. Genialny wpis   !!!    !!!    !!!

    Ogromnie sie ciesze, ze taka wspaniala decyzje wczoraj Pan podjal… Panu Bogu niech beda dzieki.  Rzeczywiscie, zamieszczony fragment to  CZYSTY  HORROR  i nic dziwnego, ze naprawde trzeba dobrze i mocno przytrzymac sie krzesla, bo normalnie zatyka z wrazenia… chocby ten fragment z fragmentu wspomnien tego calego „meza stanu” Mlynarskiego:

    „… Zasadnicza rola polegala na tym, ze przelamalismy NIEWIARE w mozliwosc obejscia Gdanska… Budowa portu nabrala charakteru  PANSTWOWEGO, a nie resortowego. Projekt budowy szybko zyskal aprobate rzadu, ktory uruchomil potrzebne kredyty na wstepne roboty.  Przedsiewzieciem zainteresowaly sie zagraniczne firmy, specjalizujace sie w budowie portow…”

     

    To jest totalna  DEMASKACJA  i  KOMPROMITACJA  tamtejszego  „rzadu”.  Niewiara i niemoc naprawde zwala z nog  !!!

    To jest wprost adekwatne do tego co dzis odstawiaja „nasze media” z przekopem Mierzei Wislanej i budowa tego calego portu w Elblagu… to jest ten wlasnie  MODUS  OPERANDI, czyli  pompowanie w mediach.  Dzieki grzaniu merdialnemu presstytutek Sakiewiczowo-Karnowskich w kurwizorze  narod uwierzyl w te scieme o „przekopie MW”  chociaz jeszcze zaden przetarg nie zostal rozstrzygniety… no i najwazniejsze, ze ZADNA  presstytutka nie wspomniala slowkiem w jakim celu ten caly port w Gdyni zostal zbudowany i czemu sluzyl… nawet w szkole zaden  profesUr  nigdy o tym nie wspominal do tej pory.

    To pewnie sie stanie po wyborach, ale wiadomo juz, ze fundusze od MORGANA  Morawiecki juz przywiozl… takze bedzie sie dzialo  !!!

    A moze sam prezydEt Trump cos o tym rzeknie… moze wyglosi jakies „rzewne przemowienie” podczas swojej wizyty co to chwyci za serce TYLKO tepe i durne „nasze” presstytutki  !!!

    Jeszcze raz dziekuje bardzo, Panie Gabrielu,  za ten wyrywajacy z butow wpis i czekam z niecierpliwoscia na ciag dalszy tego, autentycznego  ZAKLAMANEGO  HORRORU  HISTORYCZNEGO.

  20. A to ciekawe…

    … czyli Kaszubi olali ten zarobek „na transporcie Zydow”… a swoja droga to te barany sejmowe 100 lat temu byly bardzo spolegliwe z waadzo… zupelnie jak te dzisiejsze sprzedawczyki… wszystko przyklepia aby tylko koryto nie wyschlo…

    … nawet narod sprzedadza za mamone  !!!

  21. Taka refleksja o wpływie budowy portu w Gdyni na … wszystko:

    w rodzinie opowiadano, że patriotycznym obowiązkiem było wzięcie udziału w wycieczkach do Gdyni. Koła ziemiańskie organizowały takie wojaże, oglądano to nowoczesne miasto, wspólne zdjęcie w porcie, pamiątki z bursztynu, no i grupy zobowiązane były zebrać i ofiarować datek na dalsza budowę portu. Moi z Wileńszczyzny, ziemi nowogródzkiej też byli. Pamiątki z tamtych patriotycznych odwiedzin Gdyni to biżuteria z bursztynu.

    Jeśli Coryllus zawsze o tekstyliach, to sobie dziś uzmysłowiłam, że na tych pamiątkowych zdjęciach z wycieczki do Gdyni damy są ubrane na biało i z marynarskimi kołnierzami i na głowie biały albo granatowy kapelusz. Ta moda „marynarska” bardzo długo obowiązywała, bo nawet ja powojenne dziecko miałam sukienkę z tzw marynarskim kołnierzem.

    Więc w tą inwestycję gdyńską wpleciono życie społeczne (wycieczki, moda marynarska, piosenki o morzu, literatura marynistyczna, polskie malarstwo marynistyczne).

    Popisano się nowoczesnymi rozwiązaniami architektonicznymi przy budowie miasta, zbudowano połączenia kolejowe itd.

  22. No normalnie…

    … to sa jaja jak berety  !!!   Na przekop MW tez  Lunja musiala sie zgodzic  !!!

  23. co do tej niechęci Kaszubów do tej inwestycji, to kilka lat temu kiedy jeszcze miałam telewizor (8-9 ?) leciał serial o budowie Gdyni i piękną Kaszubkę grała Julia Pietrucha, a jej tatę, Kaszuba nieprzychylnego inwestycji i najazdowi handlarzy działkami budowlanymi grał Dziędziel. Dziędziel gra bardzo nieprzychylnego osobnika, takiego zamkniętego na zmiany, no ale …

  24. Myślę, że chodziło o wbicie klina między Polaków i Niemców, o uniemożliwienie pojednania – bardzo rozsądny ruch  z jego punktu widzenia

  25. Był to kolejny etap likwidacji I Rzeczypospolitej, spokojnie mógł przystąpić do sowietyzacji i rusyfikacji jej wschodnich terenów.

    Z kolei przekazanie wyrwanym z korzeni ludziom ograbionych i o niestabilnym statusie ziem zachodnich na trwałe demolowało społeczeństwo  na tym terenie. Warto przy okazji pamiętać, że przemieszczanie całych narodów było jednym z elementów utopii/zleconego programu Marxa.

    Czy na ziemiach zachodnich rozwiązano temat ksiąg hipotecznych? Kiedyś obowiązywalo użytkowanie wieczyste.

  26. A nie był to czasem stary projekt pruski z 1905 r z tym portem?

Przepraszamy, zamieszczanie komentarzy jest chwilowo niemożliwe.