O istotnej funkcji pisarzy…

…

…ale też filmowców i w ogóle akwizytorów treści. Złapałem się, jeszcze latem, na tym, że zaczynam pisać książki dla siebie. To znaczy takie, z którymi czytelnik ma wyłącznie kłopot, bo nie może się zorientować o co mi chodzi i po co ja brnę w tak odległe rejony, żeby potem iść z powrotem, a finalnie znaleźć się w miejscu, o którym nikt wcześniej nawet nie pomyślał. No właśnie…Na tym polega pisanie książek dla siebie. Pomyślałem też, że trzeba to trochę zmienić i o tej zmianie chcę napisać dzisiaj.

Tak, jak już wcześniej wspominałem książki to propaganda i biznes. Nie ma w nich nic innego, a jeśli ktoś tak twierdzi, to łże. Bo nawet nie kłamie. Jest to w dodatku propaganda bardzo podstępna, bo sączona wprost do serca. Stąd należy mieć silnie ograniczone zaufanie do tych autorów, którzy potrafią wycisnąć łzy z oczu czytelnika. To się bowiem czyni zwykle według pewnego schematu. Mamy skrzywdzone dzieci, skrzywdzoną dziewicę, kobietę zgwałconą wielokrotnie i spaloną, albo porzuconych i bezradnych ludzi, których czeka okropny los, a oni sami, by przeżyć muszą jeszcze to okropieństwo pogłębiać. Takimi metodami wyciska się łzy. Można jeszcze dodać parę akapitów o podłości bliźnich i ogólnej beznadziei. I te schematy powtarza się stale, od początku świata. One nie świadczą o wielkości autora, ale o stopniu opanowania narzędzi propagandowych. Te zaś, ze względu na masowy charakter kultury są dostępne w zestawach uproszczonych. Takich skrzynkach małego majsterkowicza, które kiedyś sprzedawano wszędzie.

Ostatnią rzeczą o jakiej myślę, sam będą autorem, jest dewastacja emocji czytelnika według wskazanych prerogatyw. Cały czas szukam innych dróg i to również bywa średnio zrozumiałe. Wczoraj na przykład wszedłem na twitterze w dyskusję z człowiekiem, który stręczył – jako niekwestionowaną wielkość – Stefana Żeromskiego. Napisałem mu, że jak ktoś opisuje Wenus z Milo jako popiersie, wkłada Szczerbicowi do portfela nieistniejące tysiąc frankowe banknoty, a do tego ignoruje postaci i realia, które go otaczają, budując nastrój za pomocą wymienionych wyżej numerów, nie może być nazwać wielkim pisarzem. On na to, że wystarczy mu iż płakał przy niektórych utworach. No, ale człowiek jest istotą średnio skomplikowaną, a do tego potrzebującą wzruszeń. I każdy kto opanuje serię chwytów ze wskazanego zakresu, łatwo wywoła nagłe emocje u czytelnika. Tak notorycznie czynią filmowcy pokazując, w różnych dekoracjach, ciągle tę samą historię. Zwróćcie uwagę jak silnie ograniczony jest warsztat reżyserski. Ludzie ci mają do opowiedzenia dwie w zasadzie gawędy – kochałem ją, a ona mnie oraz jak Kościół upodlił człowieka. To wszystko. Są oczywiście różne warianty, ale żeby uzyskać efekt autentyczności pokazuje się zawsze miłość dwojga ludzi na plaży. Czasem plaża jest na plaży, a czasem w Oświęcimiu, a w roku 2017 powstał film o obozie Zgoda, który mieścił się w Świętochłowicach czy w Jaworznie i tam Polacy dręczyli Ślązaków. No i wczoraj była jakaś rocznica z tym związana. I kto się odezwał na twitterze w tej sprawie? Szczepan Twardoch rzecz jasna, który pisze, że chciałby aby wspomnienie o tym obozie budziło w Polakach niepokój. Ślązaków też nie oszczędza, pisze, że niektórzy byli strażnikami w Oświęcimiu, ale im wybacza, bo stawali wobec trudniejszych wyborów. Dla wszystkich myślących ludzi jest jasne, że Szczepan ma w dupie ten obóz, jak również Polaków i Ślązaków. Interesuje go jedynie utrzymanie pozycji, którą zdobył dzięki wpływom nierozpoznanych organizacji. Chce by wszyscy myśleli iż jest pisarzem głębokim i porusza poważne problemy. Dokonuje więc co jakiś czas pewnej prezentacji, która ma to potwierdzić. Najlepiej zaś robić to przy okazji różnych rocznic. Z grubsza zaś chodzi o to, że Szczepan stoi po stronie skrzywdzonych, a także potępia zło w każdej postaci, także w postaci śląskiej. Tylko, że wtedy potępienie jest stosownie mniejsze, bo też i Śląsk jest od Polski mniejszy.

Żyjemy już jakiś czas i możemy sobie powiedzieć wprost, że są to manipulacje. Takie same jak u Stefana Żeromskiego. Ileż można bowiem, będąc człowiekiem poważnym, pieprzyć o różnych okropnościach, w dodatku ciągle w tej samej tonacji? To oczywiście bywa postrzegane jako zaleta, albowiem wskazuje, że zło jest jednolite i ma ciągle tę samą twarz. Otóż nie jest to prawda i takie wskazania demaskują autorów aspirujących, wynajętych i słabych. Zło jest przede wszystkim podstępne i stosuje metody, o jakich się Szczepanom Twardochom i ich promotorom nie śniło. A na pewno nie często. To zaś, co prezentują oni publicznie, służy jedynie do dewastowania emocji ludzi młodych, no i do kokieterii. W metodach tej ostatniej zaś, na pierwsze miejsce wysuwa się opisywanie zła spersonifikowanego i przebranego za dobro, albo jakiegoś takiego dobrodusznego, jak w spektaklu „Igraszki z diabłem”. I tak w koło Wojtek. Zmierzam do tego, że autorzy słabi koncentrują się na opisywaniu sytuacji typowych. Czasem trochę zapomnianych, bo obecnych w literaturze sprzed stu albo i więcej lat, ale typowych. Emocje odbiorcy podpowiadają mu, że skądś on już zna ten schemat, a poza tym łzy same się cisną do oczu, więc autor chyba trafił w to, w co miał trafić. To jest oczywiście głupstwo. W nic nie trafił i w nic nie trafi.

Dostałem wczoraj do ręki fragment kolejnej książki Gabriela Ronaya, zatytułowanej „Mit Draculi”, którą tłumaczymy. Jak i w poprzednich razach, mogę powiedzieć, że jest to rzecz zaskakująca, a momentami wstrząsająca. Autor bowiem koncentruje się na sytuacjach i postaciach nietypowych, ale autentycznych. I to go odróżnia od Twardocha. To również powoduje, że Ronay nie został wynajęty do żadnej roboty propagandowej i do wmawiania ludziom, że obudzone emocje to najszczersza prawda. Wspomniany fragment umieścimy w nowym numerze Szkoły Nawigatorów, trochę dlatego, żeby promować książkę. Obydwie rzeczy ukażą się na początku przyszłego roku, bo w grudniu już nic poza zapowiedzianymi pozycjami nie wydam. Czytam sobie ten fragment i zastanawiam się – dlaczego żaden ze znanych mi autorów nie umieści akcji swojej powieści na Węgrzech, na początku wieku XVIII, w czasie kiedy kraj uwolniony został spod okupacji tureckiej? Z tego co pisze Ronay, wynika, że były to okoliczności więcej niż wstrząsające. No, ale nie. Musi być obóz Zgoda, miłość dwojga ludzi na plaży, ewentualnie Napoleon Bonaparte, bo taki film niebawem wejdzie na ekrany.

No, ale wracajmy do książek pisanych dla siebie. Gabriel Ronay nie pisał swoich książek dla siebie i to daje mi pewną nadzieję. Pomyślałem więc, że czas stworzyć pakiet treści opakowanych atrakcyjnie, które będą omawiać epizody i postaci autentyczne ale mało znane. No i napisałem i za chwilę wydam książkę „Gniew. Bitwa Wazów”. O tym, że epizod ten jest mało znany można się przekonać czytając komentarze na fejsie. Okazało się jednak, że środowisko rekonstruktorów i znawców historii rości sobie prawo do oceny tej książki. Tak, jakby wszystkie historyczne treści wpuszczane na polski rynek musiały dostać imprimatur od świrów co interesują się średnicami luf muszkietowych i kształtami guzików przyszywanych do odzienia wojskowych. Nie powiem zdziwiłem się i oda razu dałem odpór tym zakusom. Nie będzie tak, że na rynku polskich książek wszystko podporządkowane ma być fałszywym emocjom Twardocha i obłąkaniu rzekomych znawców afirmujących stworzoną przez siebie hierarchię. Potem bowiem znów się okaże, że w Polsce nikt się niczym nie interesuje. A kto i czym ma się interesować jeśli do konsumpcji podaje się zaprawione nieszczerymi łzami śledzie, albo skamieniałe, żołnierskie suchary? Wszystko zaś po to, by czytelnik czuł się coraz gorzej. A to znaczy, by w ogóle przestał rozumieć po co istnieje. Tak, powiadam, nie będzie, albowiem wejdziemy teraz w etap przerabiania wszystkich wyprodukowanych przeze mnie, hermetycznych i słabo rozumianych treści, na formaty strawne i czytelne dla każdego, zaopatrzone przeważnie w ilustracje znanych grafików. Tak nam dopomóż Bóg.

Niestety nie działa Szkoła nawigatorów, nie wiem więc kiedy wrzucę tam tekst